14 mei 2024: Aan de vooravond van een grote transformatie

Goedemiddag, in de Midday Brief vandaag o.a.:

1. Het einde van verkeerslichten?

2. Ook Hamas heeft zijn eigen STASI.

3. Het wordt vanzelfsprekend om langer te werken.

4. Antwerpse haven is een supersnelweg voor cocaïne.

5. De twee Korea's hebben zichzelf centraal gesteld in een oorlog die in Europa woedt.

Nu auto's en vrachtwagens slimmer worden en meer met elkaar verbonden zijn, zouden verkeerslichten die al meer dan een eeuw de verkeersstroom regelen ook wel eens aan de vooravond kunnen staan van een grote transformatie.

Onderzoekers onderzoeken manieren om functies in moderne auto's, zoals GPS, te gebruiken om het verkeer veiliger en efficiënter te maken. Uiteindelijk zouden de upgrades de huidige rode, oranje en groene lichten helemaal kunnen afschaffen en de controle overdragen aan bestuurderloze auto's. (Bron: AP)

Uit een wereldwijd, 16 jaar durend onderzoek onder 2,4 miljoen mensen is gebleken dat internetgebruik welzijnsindicatoren zoals levenstevredenheid en doelgerichtheid zou kunnen stimuleren - waarmee het algemeen heersende idee dat internetgebruik negatieve effecten heeft op het welzijn van mensen, in twijfel wordt getrokken.

"Als het gebruik van sociale media, internet en mobiele telefoons echt zo'n verwoestende kracht is in onze samenleving, dan zouden we dat moeten zien in deze studie - maar dat is niet zo." Zulke zorgen zijn meestal gerelateerd aan gedrag dat verband houden met het gebruik van sociale media, zoals cyberpesten, verslaving aan sociale media en problemen met het lichaamsbeeld. Maar de beste onderzoeken hebben tot nu toe weinig of geen negatieve effecten aangetoond van internetgebruik op het welzijn, zegt psycholoog Markus Appel van de Universiteit van Würzburg in Duitsland. (Bron: Nature)

Terwijl Apple en Google hun spraakassistenten veranderen in chatbots, verandert OpenAI zijn chatbot in een spraakassistent. Op maandag onthulde de startup voor kunstmatige intelligentie uit San Francisco een nieuwe versie van zijn ChatGPT chatbot die stemcommando's, afbeeldingen en video's kan ontvangen en erop kan reageren. Het bedrijf zei dat de nieuwe app - gebaseerd op een A.I.-systeem met de naam GPT-4o - aanzienlijk sneller kan jongleren met audio, afbeeldingen en video dan eerdere versies van de technologie. De app is vanaf maandag gratis beschikbaar voor zowel smartphones als desktopcomputers. (Bron: New York Times)

Waymo, het bedrijf voor autonoom rijden dat eigendom is van Google, zegt dat het nu meer dan 50.000 ritten per week aflevert in drie steden (San Francisco, Phoenix en Los Angeles), tegenover 10.000 in mei vorig jaar. De groei van de betaalde dienst, Waymo One, moet het 15 jaar oude project helpen de zware cash burn te verminderen die het ongenoegen van investeerders in Alphabet heeft opgewekt. Het vergroot ook de voorsprong op rivalen zoals Cruise van General Motors en Tesla, waarvan CEO Elon Musk heeft gezegd dat hij deze zomer een robottaxi zal lanceren. (Bron: The Information)

Vandaag zal de Amerikaanse president Biden naar verwachting een enorme verhoging van de tarieven op Chinese producten aankondigen. Dit verhoogt de druk op de Europese Commissie om ook de Europese markt te beschermen. De Commissie is al een onderzoek gestart naar Chinese subsidies in verschillende sectoren. In het geval van de Chinese elektrische auto's zou de beslissing eind juli bekend moeten worden gemaakt. Insiders maken duidelijk dat de douanerechten tussen de 25 en 40 procent zullen liggen.

In feite zouden elektrische auto's slechts een eerste testcase kunnen zijn, omdat de EU momenteel in veel sectoren haar eigen China-schok ervaart: Jürgen Matthes van het Instituut voor de Duitse Economie ziet veel gevallen in vrijwel alle Duitse industriële sectoren, waarin Chinese concurrenten opduiken of een echte bedreiging worden omdat ze de gebruikelijke marktprijzen ver onderbieden. (Bron: Handelsblatt)

Vorig jaar werden er 5,5 miljoen aanvragen (voor de oprichting van nieuwe bedrijven) ingediend in de VS, een record. Hoewel het aantal aanvragen dit jaar iets is afgenomen, is het maandelijkse gemiddelde nog steeds ongeveer 80% hoger dan in het decennium voorafgaand aan de crisis, vergeleken met een stijging van slechts 20% in Europa.

Startups spelen normaal een buitenmaatse rol in het creëren van werkgelegenheid in Amerika, net als elders. Per definitie telt elke job bij een startup als nieuw, terwijl er bij volwassen bedrijven meer verloop is. Dat verschil is nog groter geworden. In de vier jaar voor de pandemie voegden gevestigde bedrijven netto één job toe voor elke vier door starters gecreëerde jobs; in de vier jaar sinds de pandemie hebben gevestigde bedrijven juist één job verloren voor elke vier door starters gecreëerde banen. (Bron: The Economist)

Criminele bendes, die vaak gebruik maken van minderjarigen die minder zwaar gestraft worden, hebben de op één na grootste haven van Europa schaamteloos omgetoverd tot een belangrijke toegangspoort van wat een supersnelweg voor cocaïne is geworden.

Volgens het VN Bureau voor Drugs en Misdaad is het aantal inbeslagnames van cocaïne via Antwerpen de afgelopen tien jaar meer dan vertwintigvoudigd. De Belgische douanedienst geeft zelf toe dat ze slechts 10 tot 40% van de cocaïne die de haven binnenkomt, onderscheppen - waarbij ze aantekenen dat zelfs die meting er ver naast kan zitten omdat de omvang van het probleem moeilijk te bepalen is. (Bron: Bloomberg)

In 2023 bedroegen de R&D-uitgaven van de Magnificent Seven (Google, Amazon, Apple, Meta, Microsoft, Nvidia & Tesla) 200 miljard dollar. Dat is de helft van de totale private en publieke uitgaven op dit gebied in gans Europa. 

De grootste beursgenoteerde Europese bedrijven met een jaaromzet van meer dan een miljard dollar, waaronder die in het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen en Zwitserland, hebben in 2022 ruim 400 miljard dollar minder geïnvesteerd dan hun Amerikaanse tegenhangers, berekende McKinsey.

Wanneer we kijken naar de financiering van de techreuzen van morgen, zijn de durfkapitaalinvesteringen in de VS drie keer zo hoog als in Europa. In totaal liggen de investeringen in de VS nu 8% boven het niveau van voor de pandemie, terwijl ze in de eurozone 4% lager liggen dan in 2019 . Dat op een moment dat de EU een fase van restrictief economisch beleid ingaat, terwijl de VS nog steeds zijn reeds 2x zo hoge groei verder aanzwengelt. (Bron: Financial Times)

Sinds 2022 hebben de twee Korea's zichzelf centraal gesteld in een oorlog die in Europa woedt. Zuid-Korea heeft Oekraïne indirect een berg artilleriemunitie gegeven - puur goud in een langdurige grondoorlog. Noord-Korea dient als de wapenkamer van de Russische president Vladimir Poetin, door ballistische raketten te leveren die worden gebruikt om de Oekraïense steden te verwoesten en artilleriegranaten die worden gebruikt om de troepen te bestoken. Beide landen maken bovendien deel uit van botsende coalities die van de strijd tussen Oekraïne en Rusland een grotere krachtmeting hebben gemaakt. (Bron: Bloomberg)

Bij gebrek aan voldoende middelen en geconfronteerd met een groter aantal Russische wapens die "moeilijker neer te halen" zijn (= ballistische raketten), is het Oekraïense leger slechts in staat om 46% van de Russische raketten te onderscheppen, tegenover 73% in 2023. Vorige maand daalde het onderscheppingspercentage zelfs tot 30% van de raketten. (Bron: Wall Street Journal)

Hamasleider Yahya Sinwar heeft jarenlang toezicht gehouden op een geheime politiemacht in Gaza die alledaagse Palestijnen in de gaten hield en dossiers aanlegde over jongeren, journalisten en mensen die de regering in twijfel trokken, volgens ambtenaren van de inlichtingendienst en een schat aan interne documenten die door The New York Times zijn bekeken.

De eenheid, bekend als de Algemene Veiligheidsdienst, vertrouwde op een netwerk van informanten uit Gaza, waarvan sommigen hun eigen buren aangaven bij de politie. Mensen kwamen in veiligheidsdossiers terecht omdat ze demonstraties bijwoonden of openlijk kritiek uitten op Hamas. In sommige gevallen suggereren de dossiers dat de autoriteiten mensen volgden om vast te stellen of ze buitenechtelijke romantische relaties hadden. (Bron: The New York Times)

Schepen die door luchthavens lijken te varen. Dating apps die Israëli's koppelen aan Libanezen, ervan uitgaande dat ze zich op dezelfde plek bevinden. Toeristische vluchten die gedwongen worden om te keren - midden in de lucht - na plotselinge navigatieproblemen. Dat zijn de gevolgen van een golf van manipulatie van navigatiesignalen - moderne GPS-oorlogsvoering - die civiele smartphones, vliegtuigen en schepen op drie continenten in de war heeft gebracht. De Europese luchtverkeersleiding meldde een toename van 2.000% in interferentie tussen 2018 en 2021.

Het zogenaamde GPS-storen en spoofen is de afgelopen twintig jaar grotendeels het domein geweest van militairen, gebruikt om gevoelige locaties te verdedigen tegen aanvallen met drones of raketten of om hun eigen activiteiten te maskeren.Maar systematische interferentie door strijdkrachten - vooral na de grootschalige invasie van Rusland in Oekraïne en het offensief van Israël tegen Hamas in Gaza - heeft ook op grote schaal problemen veroorzaakt voor de burgerbevolking. De voetafdruk van corrupte signalen is enorm geworden. (Bron: Financial Times)

De huidige toename van kooldioxide in de atmosfeer is 10 keer sneller dan op enig ander moment in de afgelopen 50.000 jaar, hebben onderzoekers ontdekt door middel van een gedetailleerde chemische analyse van oud Antarctisch ijs. De bevindingen, die zojuist zijn gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences, bieden een belangrijk nieuw inzicht in abrupte klimaatveranderingsperioden in het verleden van de aarde en bieden nieuw inzicht in de mogelijke gevolgen van klimaatverandering vandaag de dag. "De snelheid waarmee CO2 vandaag de dag verandert, is ongekend", zegt Kathleen Wendt, assistent-professor aan het College of Earth, Ocean, and Atmospheric Sciences van Oregon State University en hoofdauteur van het onderzoek. "Ons onderzoek identificeerde de snelste natuurlijke CO2-stijging in het verleden die ooit is waargenomen, en de snelheid die vandaag de dag plaatsvindt, grotendeels aangedreven door menselijke emissies, is 10 keer hoger." (Bron: PNAS)

• Jay Powell, de voorzitter van de Federal Reserve, neemt samen met Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank, deel aan een discussie van de Foreign Bankers' Association in Nederland 🇳🇱.

• De OPEC publiceert haar rapport over de oliemarkten 🛢️.

• Bedrijfsresultaten zijn er van o.a. Alibaba, Bayer, Foxconn, Home Depot, Sony, Tencent, Veolia Environnement en Vodafone.

• In Brussel 🇧🇪 vergaderen EU-ministers van Financiën 🇪🇺 (Ecofin). Op de agenda: btw in het digitale tijdperk, de vergrijzing, financiële geletterdheid en klimaatactie.

• Het Bundesamt für Statistik maakt het inflatiecijfer voor Duitsland 🇩🇪 voor de maand april bekend.

• In de VS 🇺🇸 publiceert het US Bureau of Labor Statistics de officiële inflatiecijfers voor de VS. Het inflatiecijfer zal naar verwachting weer stijgen.

• De Amerikaanse president Biden 🇺🇸 kondigt vandaag verhoogde tarieven aan tegen de goedkope Chinese import 🇨🇳 van elektrische voertuigen, batterijen en zonne-energieapparatuur.

• De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken 🇺🇸 is in Oekraïne 🇺🇦.

• Israël 🇮🇱 viert zijn eerste Onafhankelijkheidsdag sinds de start van het conflict in Gaza.

• In Moskou 🇷🇺 beslist het Hooggerechtshof over het beroep van dissident Vladimir Kara-Murza, Russisch-Brits staatsburger, die de oorlog van Rusland in Oekraïne heeft veroordeeld en heeft gelobbyd voor westerse sancties tegen Moskou.

• In het Deense Kopenhagen 🇩🇰 start de Copenhagen Democracy Summit, georganiseerd door de denktank van voormalig secretaris-generaal van de NAVO Anders Fogh Rasmussen.

• De Chinese fabrikant van elektrische voertuigen BYD 🇨🇳 onthult zijn nieuwe vrachtwagen, de BYD Shark, in Mexico 🇲🇽.

• In Cannes 🇫🇷 begint het 77e Filmfestival 🎬. De jury wordt voorgezeten door de Amerikaanse filmregisseur Greta Gerwig. De ereprijs voor de Palme d'Or gaat dit jaar naar Star Wars-producent George Lucas.

• Toen ik in Brussel werkte, zag ik de donkere kant van de EU.

• The STASI revisited: Geheime Hamas-dossiers laten zien hoe ze alledaagse Palestijnen bespioneerden.

• De nieuwe Russische regering, een symbool van de toenemende militarisering van de economie.

• Angela Merkel publiceert haar mémoires.

• Kinderen die verslaafd zijn aan videospellen veroorzaken een golf van rechtszaken.

• Wil je iets gedaan krijgen in Europa? Vermijd de maand mei.

• Waarom hebben we zeven ministers van Volksgezondheid nodig in België?

• Een nieuwe ultrasnelle trein tussen Brussel en Amsterdam.

• Amerikaanse non-profitorganisaties verdienen miljarden aan de grenscrisis.

• Melinda French Gates treedt af als medevoorzitter van de Gates Foundation, het grootste liefdadigheidsfonds ter wereld.

• Apple bereidt zich voor op de eerste verkoop van de Vision Pro buiten VS.

• Waarom iedereen terugkeert naar de maan.

• Waarom de wereld gek is geworden op koper.